59 lat temu przeprowadzono z sukcesem pionierską w Polsce operację przeszczepienia nerki. W rocznicę tego wydarzenia obchodzimy Ogólnopolski Dzień Transplantacji.
26 stycznia 1966 roku lekarze z I Kliniki Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie wykonali pierwszy udany przeszczep nerki. Pacjentką była 18-letnia uczennica szkoły pielęgniarskiej – zabieg przedłużył jej życie o pół roku. Dziewczyna zmarła z powodu niewydolności trzustki.
Warszawska operacja nie była pierwszą próbą wszczepienia nerki od zmarłego dawcy. Podobne zabiegi podejmowano we Wrocławiu, w klinice kierowanej przez wybitnego chirurga, prof. Wiktora Brossa, ale nie kończyły się one powodzeniem.
Święto transplantologii obchodzimy w Polsce od 20 lat. Ma na celu podniesienie świadomości społecznej, przybliżenie problematyki dawstwa narządów oraz zwiększenie akceptacji dla tej, często ostatniej do wykorzystania, metody leczenia. Jest również swoistą formą podziękowania i upamiętnienia wszystkich dawców oraz ich rodzin, a także okazją do uhonorowania specjalistów z dziedziny transplantologii oraz wszystkich osób zaangażowanych w ten szczególny proces.
W Polsce działa kilkadziesiąt placówek, w których przeszczepiane są narządy i tkanki. Jedną z nich jest Klinika Chirurgii Naczyniowej, Transplantologii i Chirurgii Wątroby 4. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SPZOZ we Wrocławiu.
Pierwszą nerkę nasi lekarze przeszczepili choremu 11 maja 2013 roku. Była to pierwsza tego typu operacja w polskich szpitalach wojskowych. Po przerwie program wznowiono w 2020 roku i, jak wynika ze statystyk, łącznie wykonano 263 operacje przeszczepienia tego narządu. W międzyczasie nasz szpital, dzięki spełnieniu wielu wymagań organizacyjnych oraz sprzętowych dołączył do wąskiej w Polsce grupy placówek, które otrzymały zgodę Ministerstwa Zdrowia na przeszczepianie wątrób. Pierwszy zabieg dr n. med. Paweł Chudoba (na zdjęciu), ordynator Klinicznego Oddziału Chirurgii Transplantacyjnej i dolnośląski konsultant w dziedzinie transplantologii klinicznej, wykonał w czerwcu 2019 roku. Do dziś nasi medycy „podarowali” nowe życie 31 osobom ze skrajnie niewydolną wątrobą.
– Ubiegły rok był dla naszego zespołu szczególny – ocenia dr Chudoba. – Wykonaliśmy najwięcej, jak dotąd, przeszczepów nerek – 36 oraz sześć transplantacji wątrób. Dodatkowo okuliści z naszego szpitala zoperowali 11 pacjentów, którym wszczepili rogówki. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak skomplikowany jest cały proces transplantacji, poczynając od zakwalifikowania dawcy, wykonania bardzo wielu badań, rozmów z rodziną, wypełnienia szeregu dokumentów. Wszczepienie narządu do organizmu biorcy to tylko ostatni etap tego, co robimy. Dlatego bardzo dziękuję całemu personelowi, który z zaangażowaniem z nami współpracował. Bez pomocy wielu osób nie udałoby się osiągnąć tak dobrego rezultatu. Uratowanie życia 42 osobom to nasz wspólny sukces.
Według danych Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant” narządy od zmarłych dawców otrzymało w ubiegłym roku 2151 pacjentów. Na ogólnopolskiej liście oczekujących na przeszczep znajdowało się w końcu grudnia 1905 osób.
Na zdjęciu: Nasi lekarze dr n. med. Paweł Chudoba i dr n. med. Katarzyna Rotter podczas sympozjum transplantologicznego organizowanego przez firmę Chiesi w Krakowie.
